Działalność nierejestrowana, działalność gospodarcza, spółka czy fundacja? Jaką formę prowadzenia firmy w Polsce wybrać?
Najpopularniejszą formą prowadzenia firmy w Polsce jest Działalność Gospodarcza. Jednak mało osób wie, że przy takiej formie przedsiębiorca odpowiada całym swoim majątkiem za zobowiązania swojej firmy. Myślisz, że Ciebie to nie dotyczy? Wśród przedsiębiorców krążą opowieści o takich przypadkach, gdy urząd skarbowy uznał, że lody to tak na prawdę mrożony sok i naliczył wyższą stawkę Vatu na kilka lat wstecz. Jeżeli nie masz kilkudziesięciu albo nawet kilkuset tysięcy złotych na zapłacenie, to taki dług jest ściągany z prywatnego majątku. Czyli urząd może Ci zabrać dom, samochód- cały Twój prywatny majątek. Jak więc prowadzić firmę w Polsce? Jaki rodzaj działalności wybrać? O tym rozmawiam z kolejnym gościem- jest nim radca prawny Tomasz Palak.
Działalność nierejestrowana
To najnowsza forma prawna. Głównym jej kryterium to próg przychodu. Miesięczny przychód nie może przekroczyć 50% minimalnego wynagrodzenia, co w 2018 roku wynosi 1050zł miesięcznie. Uwaga! Chodzi o przychód, a nie dochód. Czyli jeżeli chcesz zająć się handlem, to taka forma praktycznie nie ma szans na powodzenie, bo przychód 1050zł osiągniesz bardzo szybko, a Twoja marża będzie stanowiła tylko jakiś % tej kwoty, więc niewiele.
Działalność nierejestrowana- dla kogo
Miesięczny przychód nie może przekroczyć 1050zł, w ciągu poprzednich 60 miesięcy nie prowadziłeś Działalności Gospodarczej, oraz Twoja działalność nie wymaga zgód i koncesji. Jeżeli chociaż raz przekroczysz próg 1050zł to w ciągu 7 dni musisz zarejestrować firmę.
W praktyce, z racji tak niskiego progu ta forma sprawdzi się dla osób, które pracują na etacie i po godzinach wykonują drobne usługi, np. korepetycje, naprawy itd. 1050zł to zbyt mały próg, aby mogło to być jedynym dochodem.
Działalność nierejestrowana a podatek dochodowy
Ta forma nie zwalnia od obowiązku płacenia podatku dochodowego. Należy zarobioną kwotę wpisywać w rocznym zeznaniu podatkowym (w odpowiedniej rubryce pitu).
Działalność nierejestrowana a ZUS
Nie ma obowiązku opłacania składek ZUS przy takiej formie działalności. Nie musisz też nigdzie się rejestrować.
Jednoosobowa działalność gospodarcza
Najpopularniejsza to nie znaczy najlepsza. Działalność gospodarcza jest ok, jeżeli chce się połączyć działalność ze swoją osobą. Tej działalności nie może mieć nikt inny, nie można jej przenieść na kogoś innego. Dzieci także nie mogą przejąć takiej działalności, więc gdy właścicielowi coś się stanie, to firma jest uziemiona, jej przepisanie będzie bardzo długo trwało.
Kolejna ogromna wada to brak rozdziału między majątkiem firmowym a majątkiem prywatnym. W przypadku błędnej decyzji biznesowej, lub poprzez zawiłość przepisów i różne kontrole możemy nie tylko stracić firmę, ale jeżeli będziemy mieli długi możemy też stracić dom, samochody, wszystko co my i nasza rodzina posiadamy. A takich przypadków było wiele, o czym pisałem we wstępie.
Koszty prowadzenia jednoosobowej działalności gospodarczej
Zus
Przez 6 miesięcy jesteśmy zwolnieni ze składek na ZUS, jednak jeżeli chcemy to możemy sobie opłacać składkę zdrowotną. Jeżeli zachorujemy, pójdziemy do lekarza, trafimy do szpitala itd. Składka zdrowotna przez pierwsze 6 miesięcy to ok. 320zł /miesięcznie.
Po tym okresie przez 2 lata mamy tzw. mały ZUS. Ta składka, łącznie ze składką zdrowotną wynosi ok.550zł miesięcznie.
Po 2 latach pełny zus- ponad 1200zł miesięcznie.
Uwaga
Od stycznia 2019 roku składki na ZUS mają się zmienić, być może jeżeli Twoje miesięczne przychody nie będą przekraczały 5250zł składka na ZUS będzie wyliczana proporcjonalnie do przychodu, dlatego jeżeli słuchasz tego odcinka w 2019 roku sprawdź obowiązujące stawki.
Księgowość
To kolejny koszt prowadzenia firmy. Teoretycznie możesz prowadzić księgowość samodzielnie, jednak przy tak często zmieniającym się prawie lepiej powierzyć to osobie bardziej doświadczonej. Ja, do 20 dokumentów miesięcznie płacę za księgowość 139zł/ miesięcznie.
Konto
Koszt konta firmowego to ok.25zł miesięcznie, jednak nie musimy go mieć- możemy korzystać z prywatnego konta.
Podatki
Podatek dochodowy, a jeżeli jesteś Vatowcem to dodatkowo podatek VAT.
Spółka Z.O.O.
Jest lustrzanym odbiciem zalet i wad jednoosobowej działalności gospodarczej.
Zaletą jest to, że majątek jest odrębny. Odpowiedzialność za zobowiązania spółki jest ograniczona do majątku firmy (z wyjątkiem członków zarządu).
Są większe koszty księgowości, bo w tym przypadku obowiązuje pełna księgowość.
Oprócz tego koszty są też związane z Krajowym Rejestrem Sądowym, np. koszt rejestracji w KRS, każda zmiana umowy spółki wiąże się z wizytą u notariusza i opłatą dla niego itd.
Jak wygląda odpowiedzialność zarządu w spółce z.o.o.
W spółce musi być zarząd, ale wspólnik nie musi być członkiem zarządu. Ewentualną odpowiedzialność za zobowiązania spółki ponosi zarząd. Spółka Z.o.o. może być jednoosobowa. Jak w małych spółkach wygląda odpowiedzialność zarządu?
W przypadku długów jest on w pierwszej kolejności “ściągany” z majątku spółki. Jeżeli całego długu nie uda się uregulować z majątku spółki można zainicjować kolejny pozew, przeciwko osobom, które w danym czasie były w zarządzie. Jak w takiej sytuacji najczęściej wygląda obrona zarządu?
Prawnicy najczęściej próbują wykazać, że nie zgadza się okres pozwu a okres, w którym dana osoba była w zarządzie. Kolejną metodą obrony jest zgłoszenie przez członka zarządu w odpowiednim czasie wniosku o ogłoszenie upadłości spółki. Jeżeli takie zgłoszenie nie nastąpiło to nie była to wina danego członka zarządu, lub pomimo takiego niezgłoszenia osoba, której pieniądze się należą nie poniosła żadnej szkody.
Czy spółka z.o.o. może być jednoosobowa?
Tak. Spółka z.o.o. może być jednoosobowa. Opłaca się to ze względu na ograniczoną odpowiedzialność, na możliwość przekazania takiej spółki innym, nawet udziałowcom, inwestorom, czy dzieciom. Może to mieć też korzyści podatkowe i możesz zaoszczędzić na ZUSie.
Jak nie płacić ZUSu
Jeżeli jedyną korzyścią przemawiającą za założeniem spółki ma być oszczędność na ZUSie to się to nie opłaca, bo zaoszczędzisz na ZUSie, ale więcej zapłacisz za księgowość, KRS, notariusza i pojawia się wiele innych kosztów. Oszczędność jest pozorna.
Można uniknąć płacenia ZUSu, jednak spółka musi mieć więcej niż jednego wspólnika.
Pełna księgowość
W takiej formie księgowości pojawiają się sprawozdania finansowe. Często musi pojawić się ktoś z zewnątrz, kto będzie oceniał poprawność takich sprawozdań. Uciążliwe jest też składanie takich sprawozdań, spotkania, wyjaśnienia itd.
Jak przekształcić działalność gospodarczą na spółkę z.o.o.
Spółka z.o.o. spółka komandytowa
To kolejny twór, którego celem jest zmniejszenie odpowiedzialności w firmie. Jednak dotyczy on większych firm, ponieważ w tym przypadku prowadzimy 2 spółki, więc koszty z tym związane płacimy podwójnie.
Fundacja
W ramach fundacji można prowadzić działalność zarobkową, jednak powinna prowadzić działania w zakresie pomocy innym. Fundacja też musi się zgłosić do KRS. Może też prowadzić działalność gospodarczą. W praktyce jednak bardzo często oprócz fundacji równolegle powstaje działalność gospodarcza lub spółka.
Pod pewnymi warunkami można zostać fundacją pożytku publicznego. Jeżeli takie warunki spełnimy to będziemy mogli pobierać wpłaty od darczyńców.
Jaką formę prowadzenia firmy wybrać?
W każdym przypadku należy do tego podejść indywidualnie. Najbardziej kluczowe kryteria to:
- Czy będziemy chcieli zawsze robić to sami?
- Czy planujemy się rozrastać?
- Kwestie ZUSowsko- podatkowe.
- Ile to zarabia i jakimi kwotami obraca?